Schildpadden zijn reptielen die al in de prehistorie, zo’n 200 miljoen jaar terug, op aarde leven. De eerste schildpadden leefden alleen op het land. In de loop der tijd trokken veel soorten reptielen, waaronder ook de schildpad, de zee in. Zo ontstond dus de onderverdeling tussen land- en zeeschildpadden.
Wat zijn de kenmerken van een schildpad?
Er zijn wel 200 soorten schildpadden. Deze worden meestal ingedeeld op basis van de omgeving waarin ze leven. We onderscheiden daarbij drie soorten, te weten landschildpadden, moerasschildpadden en zeeschildpadden.
Schildpadden hebben een groot en sterk schild wat hen uitstekend beschermt. Het schild bestaat uit een onderzijde, die het buikpantser wordt genoemd en vrij plat is en een bovenzijde die meestal vrij bol is. Verder hebben ze een eivormige kop en een vrij lange nek die ze goed kunnen bewegen. De kop kan vaak teruggetrokken worden tot onder het schild, maar niet alle soorten kunnen dit. Alle schildpadden hebben verder vier poten en een staart.
Landschildpadden kunnen altijd alle ledematen helemaal intrekken tot onder het schild. Zeeschildpadden kunnen dit niet. Zij hebben een platter schild en ledematen die meer als peddels dienen om goed te kunnen zwemmen.
Schildpadden hebben in tegenstelling tot andere reptielen geen tanden. Ze hebben wel een scherpe rand aan hun snavelachtige bek. Daarmee kunnen ze net als vogels brokken voedsel afsnijden die ze in een keer opeten. De meeste soorten schildpadden kunnen erg hard bijten.
Wat is het leefgebied van de schildpad?
Schildpadden komen voor op alle continenten en leven vooral in de (sub)tropische gebieden. In Europa is dit vooral rond de Middellandse Zee. Landschildpadden leven in warme en droge gebieden, zoals woestijnen, steppen en savannes maar ook in de tropische regenwouden.
Moerasschildpadden leven niet alleen in moerassen, maar ook in de omgeving van kleine beekjes, meren en poelen. Ze kunnen goed zwemmen en worden ook wel waterschildpadden genoemd.
Zeeschildpadden zijn nog veel meer ingesteld op het leven in het water en leven in de warmere zeeën en oceanen rondom de evenaar. Alleen de vrouwtjes komen aan land om eieren te leggen.
Wat eet een schildpad?
Schildpadden kunnen vleeseter (carnivoor), planteneter (herbivoor), of alleseter (omnivoor) zijn. Als ze op zoek gaan naar eten maken ze gebruik van hun goede zicht- en reukvermogen.
Moerasschildpadden eten vooral veel dierlijk voedsel, zoals vissen, insecten, slakken, wormen en amfibieën. Een enkele soort zoals de bijtschildpad, zal soms ook een watervogel grijpen. Ook restanten van dode dieren laten ze zelden liggen. Daarnaast eten ze ook wel bladeren en delen van planten, zaden, wortels en fruit.
Zeeschildpadden leven vooral van kwallen, kleine visjes maar sommige soorten eten ook wel sponsdieren. Landschildpadden zijn in principe vegetarisch. Ze eten vooral grassen, planten en vruchten.
Hoe planten schildpadden zich voort?
Alle soorten schildpadden leggen eieren. Dit kunnen er soms wel 200 zijn. Afhankelijk van het soort en de omgeving, legt het vrouwtje de eieren in een kuil en dekt deze af met zand of grond.
Ze kan in principe twee keer per jaar eieren leggen, maar slaat vervolgens ook weleens een jaar over. De grootte van de eieren verschillen per soort.
Als de eieren zijn gelegd en verborgen, gaat ze weg. De eieren komen na 6 tot 10 weken uit. De jonge schildpadjes zoeken dan de weg naar boven en zijn vervolgens op zichzelf aangewezen. Ze zullen in een beschutte omgeving proberen op te groeien. Een groot deel wordt echter opgegeten door allerlei dieren.
Wat zijn de vijanden van de schildpad?
Volwassen schildpadden hebben dankzij hun harde schild maar weinig vijanden. Het meest moeten ze uitkijken voor krokodillen. De zeeschildpadden hebben het meest te vrezen van grotere haaien. De eieren van schildpadden vallen wel vaak ten prooi aan verschillende dieren. Hun grootste vijand is de mens. Veel schildpadden worden helaas nog altijd gevangen voor de productie van sieraden, souvenirs en voedsel.
Comments are closed.