Strips

• De oermensen maakten al grotschilderingen voordat ze konden schrijven. Niemand weet precies wat ze elkaar daarmee wilden vertellen.
• De Romeinen en de Egyptenaren beschilderden de muren van hun huizen en tempels. Dat ging vaak over de avonturen van hun goden en godinnen. Die leken veel op superhelden!
• Het tapijt van Bayeux is een oud wandkleed van zeventig meter lang. Er staan plaatjes op en tekst. Het vertelt hoe Willem de Veroveraar Engeland veroverde, in het jaar 1066. Dat tapijt is dus een soort geborduurde reuzenstrip van bijna duizend jaar oud
• In de middeleeuwen werden verhalen over het leven van Jesus in kerken geschilderd. Dat was handig, want de meeste mensen konden niet zelf de bijbel lezen.

Rond 1450 is de boekdrukkunst uitgevonden. Eerst werden vooral serieuze boeken gedrukt, later ook grappige. Soms stonden daar ‘gravures’ in: tekeningen.
In 1846 schreef en tekende de Zwitser Rodolphe Töppfer het boek ‘Monsieur Cryptogame’. Dat ging over de belevenissen van een gek mannetje. In het Nederlands heette dat boek ‘De reizen en avonturen van mijnheer Prikkebeen’. In Duitsland maakte Wilhelm Busch in 1865 een boek over twee kwajongens: ‘Max und Moritz’.

‘Max und Moritz’ en ‘Mijnheer Prikkebeen’ waren heel populaire boeken. Het lijken net strips, maar het waren nog geen échte strips. Die ontstonden ietsje later, in Amerika.
Er bestaan strips die van foto’s zijn gemaakt, maar de meeste strips zijn getekend. Sommige dingen kun je nu eenmaal makkelijker tekenen dan fotograferen. Zoals een raket die door de ruimte vliegt, een leger Romeinse soldaten, of een cowboy die een gat door een muntje schiet.

Strips in de Krant

Wat lees jij snel als je de Taptoe krijgt? Juist, de strips.
Meer dan honderd jaar geleden waren er in New York twee bekende krantenuitgevers: Joseph Pulitzer en William Randolph Hearst. Zij wilden allebei elke dag zo veel mogelijk kranten verkopen. Op een keer merkten ze dat mensen het leuk vonden als er grappige tekeningen in hun kranten stonden: strips. Dan verkochten ze wel twee keer zo veel kranten als anders. Dus met strips konden ze veel geld verdienen! Dat werd knokken. De uitgevers wilden allebei de beste tekenaars hebben. Die probeerden ze zelfs van elkaar af te pikken. Er moesten ook steeds méér strips in de krant. Eerst één bladzijde per week, al snel acht per week. En later moesten de tekenaars elke dag een strip maken.

De eerste beroemde krantenstrips waren allemaal grappig, zoals ‘Buster Brown’, ‘The Katzenjammer Kids’ en ‘Mutt and Jeff’. Later kwamen er ook spannende strips. Bijvoorbeeld ‘Buck Rogers’, ‘Tarzan’, ‘Prince Valiant’, ‘Dick Tracy’.
De strip ‘The Katzenjammer Kids’ is begonnen in 1897, en wordt nu nog steeds elke dag gemaakt! Door een andere tekenaar, natuurlijk.

In België worden nog heel veel andere stripverhalen gemaakt. Sommige Belgische strips zijn overal bekend, bijvoorbeeld ‘Suske en Wiske’ of ‘Guust Flater’. Een heleboel Belgische strips worden vooral in België zelf gelezen, zoals ‘Jommeke’ en ‘Bakelandt’.

Strips uit Nederland

In BrusEr zijn natuurlijk ook leuke Nederlandse strips. Een van de eerste was ‘Bulletje en Boonestaak’. De strip ‘Tripje en Liezebertha’ was in 1923 zelfs een echte hit! Weer later kwamen de spannende strips over ‘Kapitein Rob’, ‘Eric de Noorman’, de voetballer ‘Kick Wilstra’ en detective ‘Dick Bos’.
Een bekende grappige Nederlandse strip is Sjors en Sjimmie.
Misschien moet je ‘Donald Duck’ ook meetellen bij de Nederlandse strips. Veel Donald-Duckstrips worden in Nederland gemaakt, door Nederlandse tekenaars en schrijvers.

Een heel bekende Nederlandse strip is ‘Tom Poes’ van Marten Toonder. Die gaat over de avonturen van Tom Poes en zijn dikke vriend Olivier Bommel. Ze leven in een vreemde, sprookjesachtige wereld. Van Tom Poes zijn verschillende soorten verhalen gemaakt: gewone strips met tekstballonnen in de plaatjes, en krantenstrips, die eruitzien als een rij plaatjes met tekst eronder. Marten Toonder is gestopt met het maken van deze strips. Je kunt deze Tom-Poesverhalen wel nog steeds in de winkel vinden. Daar staan ze niet tussen de strips, maar tussen de ‘echte’ boeken.
‘Gewone’ strips van Tom Poes worden wel nog gemaakt. De tekenaar daarvan heet Dick Matena. Hij heeft ook strips gemaakt van beroemde oude kinderboeken: Kruimeltje, Dik Trom en Pietje Bell.

In je eigen Taptoe staan nog meer beroemde strips: Evert Gerardts (de schrijver van ‘De Muziekbuurters’) gaf al 25 jaar geleden het stripblad ‘Tante Leny presenteert’ uit.
De maker van ‘Oktoknopie’, Gerard Leever, won in 2000 op de Stripdagen in Den Bosch de prijs voor het leukste strip-album. Peter de Wit van ‘Woef en Wimpie’ en Hanco Kolk van ‘Cor Daad’ hebben allebei een keer de Nederlandse Stripschapprijs gewonnen.

Japan

De laatste jaren zijn ook Japanse strips hier populair. Het Japanse woord voor strips is ‘manga’. Manga kan van alles zijn: enge verhalen met seks en geweld, maar ook heel zoete lieve kinderstrips. museums voor strips: het ‘Belgisch Centrum van het Beeldverhaal’.

Soorten strips

Simpel gezegd bestaan er twee soorten strips: grappige strips en spannende strips.
Grappige strips zijn vaak korte verhalen van een paar bladzijden, of zelfs maar een paar plaatjes. Grappige strips zijn vaak een beetje heten ‘karikaturaal’. maf getekend: de figuurtjes hebben dikke neuzen, grote hoofden, of lijken wel van rubber. Ze lijken helemaal niet echt. Zulke tekeningen Avonturenstrips zijn meestal wat langer, en de tekeningen lijken ‘echter’.
Er is geen duidelijke grens tussen de twee soorten. Sommige grappige strips zijn ook spannend, bijvoorbeeld Asterix. Spannende strips zijn soms ook grappig, bijvoorbeeld Kuifje. en strips

Ook heb je gagstrips, tekststrips en ballonstrips, een gagstrip is een klein grapje van meestal maar 3 plaatjes, een tekststrip is een strip waar de tekst onder het plaatje staat. En dan als laatste de ballonstrip, dat is een strip waarbij de tekst in het plaatje staat.

Oude strips

Niet alle oude strips, maar sommige wel. Van ‘Kuifje in de Sovjetunie’ zijn de eerste keer bijvoorbeeld maar heel weinig boekjes gedrukt. Er bestaan verzamelaars die veel geld over hebben voor zo’n zeldzaam stripalbum.
De ‘Stripkatalogus’ van Hans Matla is een boek waarin alle Nederlandstalige strips staan. Deze katalogus wordt in stripwinkels gebruikt als prijslijst.
Sommige oude strips zijn juist hartstikke goedkoop. Op markten en beurzen kun je soms voor een paar kwartjes een oud stripalbum kopen. En als je dat nu leest, is het nog net zo leuk als toen het voor het voor het eerst uitkwam.

Striptekenaar worden

Allereerst en allerbelangrijkst: om striptekenaar te worden, moet je veel zélf doen.
Er zijn in Nederland geen scholen speciaal voor striptekenaars. Er bestaan wel scholen waarop je kunt leren tekenen.
Je kunt een hoop lezen over strips. Je kunt strips bestuderen om te kijken hoe ze zijn gemaakt. Misschien vind je een striptekenaar die erover vertelt. Maar uiteindelijk moet je zélf aan de slag en heel hard oefenen.
Is strips tekenen een goede manier om snel rijk te worden? Jammer genoeg niet. Tekenaars van populaire strips kunnen best veel geld verdienen. Maar het is altijd maar afwachten of je strip populair wordt.
Gelukkig vinden de meeste stripmakers het leuk om strips te maken. En werk dat je leuk vindt, doe je altijd graag.

Hoe wordt een strip gemaakt

Eerst moet een strip worden bedacht. De bedenker van een stripverhaal, noem je een ‘scenarist’, net als bij de film. Sommige scenaristen schrijven hun idee gewoon op. Andere maken er een simpel stripverhaaltje van. Daaraan kun je al een beetje zien hoe de strip gaat worden.
Een stripscenario kun je gewoon met potlood en papier maken, met een schrijfmachine of op een computer.

Dan gaat de tekenaar aan het werk. Die maakt eerst een schets van een stripbladzijde. Niet alleen moet elk plaatje mooi zijn, samen moeten de plaatjes een mooie bladzijde opleveren. En het verhaal moet duidelijk worden verteld.
Daarna maakt de tekenaar de bladzijde ‘af’ op beter papier, met Oost-Indische inkt. Sommige tekenaars inkten met een pen, andere liever met een dun penseel. Het papier en de tekenspullen waarmee echte tekenaars werken, kopen ze meestal bij speciale winkels.

Als de tekening af is, moet de tekst in de strip worden geschreven, en de pagina moet worden ingekleurd. Deze karweitjes gebeurden vroeger met de hand.
Een goede ‘letteraar’ kan heel knappe dingen doen met de tekst. Aan de letters kan hij laten zien of iemand boos is, of verdrietig, of uit welk land iemand komt. Een goed voorbeeld zie je in ‘Asterix en het eerste legioen’. Daarin worden verschillende soorten letters gebruikt voor figuren die uit verschillende landen komen.
Tegenwoordig wordt het letteren vaak op een computer gedaan.

De meeste strips worden niet door de tekenaar ingekleurd. Dat doet een speciale inkleurder. Een paar jaar geleden werkte die nog met plakkaatverf. Tegenwoordig gebeurt ook het inkleuren meestal op de computer.

Uiteindelijk gaat de strippagina naar de drukker, die van één originele strippagina een heleboel kopieën drukt.