De zon

De zon komt iedere dag op en gaat ook iedere dag weer onder. Het is zo vanzelfsprekend dat we er niet altijd meer bij stilstaan, maar zonder de zon konden wij niet bestaan. Ons leven is afhankelijk van de zon en toch wist ik er eigenlijk maar heel weinig van af. Toen mijn ouders zonnepanelen op het dak van ons huis plaatsten, besloot ik dat ik mijn spreekbeurt over de zon wilde houden. Deze ster geeft ons energie in de vorm van warmte en licht, maar wat is de zon nu precies?

De grootte van de zon

De zon ziet er voor ons veel groter uit dan alle andere sterren, maar eigenlijk is de zon helemaal niet zo groot in vergelijking met zijn soortgenootjes. Er bestaan wel kleinere sterren, maar ook een heleboel grotere sterren. De zon staat het dichtste bij ons en daarom lijkt het zo groot. In vergelijking met de aarde is de zon ook enorm. De ster is namelijk wel 1 miljoen keer zo groot als onze planeet en is 330 duizend keer zo zwaar.

Hoe heet is de zon?

De zon is een gasbol die heter is dan we ons eigenlijk kunnen voorstellen. Deze hitte ontstaat doordat er in de kern van een ster nucleaire reacties plaatsvinden. Hier wordt het element waterstof omgezet tot helium en daar komt veel energie bij vrij. Wij ervaren die energie als hitte en licht, maar slechts een klein deel van de energie van de zon komt uiteindelijk bij ons op aarde terecht. Dat is maar goed ook, want de zon heeft een temperatuur van 5.800 graden Celsius en in de kern is het zelfs nog veel heter, het kan daar zelfs 22 miljoen graden Celsius worden. De zon staat precies op het goede punt, want stond deze iets dichterbij, dan zou de aarde te warm zijn, maar stond de zon iets verder weg, dan zou het weer te koud zijn. Hoewel de zon zo warm is, bereikt enkel 0.00000005 procent van de warmte uiteindelijk de aarde. De zon kan enkel zoveel warmte produceren doordat deze waterstof naar helium omzet met een snelheid van 0,6 miljard ton per seconde.

Hoe is de zon opgebouwd?

Als we de zon tekenen, maken we vaak een cirkel en die kleuren we geel. Als we echt een goede blik op de zon kunnen krijgen, is deze gasbol een stuk ingewikkelder opgebouwd. Hij heeft namelijk verschillende lagen die in elkaar overvloeien. De binnenste laag noemen we het centrum of de kern. Hier wordt alle energie gemaakt door kernfusie. Deze energie verplaatst zich langzaam maar zeker naar de buitenkant van de zon toe. Hierbij passeert het de stralingszonelaag. Hier dragen fotonen, dit zijn lichtdeeltjes, de energie. Vervolgens neemt het nog miljoenen jaren in beslag voordat deze fotonen zich naar de volgende en buitenste laag verplaatst. Dit is de convectiezone. In deze laag gaat energietransportatie sneller. De gassen bewegen de energie naar buiten en deze bewegingen zijn te vergelijken met het borrelen van kokend water.

De atmosfeer van de zon

De zon heeft een zichtbare atmosfeer die te onderscheiden is in drie regio’s:

  1. De fotosfeer
  2. De chromosfeer
  3. De corona

Het witte licht dat wij zien, wanneer we naar de zon zouden kijken, is afkomstig van de fotosfeer. De chromosfeer en de corona geven ook wit licht, maar deze zijn niet altijd duidelijk zichtbaar. Tijdens een complete zonsverduistering kun je het meestal wel zien. De fotosfeer van de zon wordt door de chromosfeer omringt. De chromosfeer bestaat uit een soort rood gas dat ook alleen te zien is bij een zonsverduistering. Buiten deze laag is de corona te zien (ook enkel bij zonsverduistering) als een felle witte ring. Deze bestaat uit zeer ijle gassen. Door de hitte van de zon zijn de meeste gassen aanwezig in een plasmavorm.

Straling

De zon is ook verantwoordelijk voor het uitzenden van heel veel straling en dit gebeurt op verschillende golflengtes. Er zijn verschillende soorten straling en waarschijnlijk ken je er wel een paar. Denk bijvoorbeeld aan UV-, röntgen-, radio- en gammastraling. Als de aarde geen ozonlaag of magnetisch veld had, zou alle straling van de zon, inclusief de schadelijke, onze planeet bereiken en dan zou het voor ons onmogelijk zijn om te overleven.

Zonneweetjes – wist je dat de zon:

  • 150 miljoen km van de aarde af staat?
  • Om de 25,4 dagen om zijn eigen as draait?
  • 99,89% van de massa van ons zonnestelsel bevat?
 

Comments are closed.