Baby’s in het ziekenhuis

Inleiding

Door het werk van mijn vader ben ik steeds nieuwsgieriger geworden naar de afdeling waar hij werkt en wilde ik meer weten over het verzorgen van zieke baby’s en hoe ze worden behandeld in het ziekenhuis.

Woordenlijst

Dit is een woordenlijst van veel gebruikte moeilijke woorden in mijn werkstuk en woorden die op de afdeling worden gebruikt.

  • Apnoe: Ademstilstand.
  • Bilirubine: Galkleurstof in het bloed (veroorzaakt geelzucht).
  • Bloedgas: Bepaling van het zuurstof- en koolzuurgehalte in het bloed.
  • Bradycardie: Hartslagdaling.
  • Icterus: Geelzucht
  • Maagsonde: Dit is een slangetje dat loopt via de neus of mond in de maag uitkomt.
  • NCPAP: Ter ondersteuning van de ademhaling kan de baby twee dunne slangetjes in de neus krijgen, hierdoor kan extra zuurstof worden gegeven.
  • Tube: Buisje dat via de neus in de luchtpijp wordt gebracht (bij kunstmatige beademing)
  • Zuurstofsaturatie : Zuurstof verzadiging van het bloed. Dit wordt gemeten met een speciale pleister die om een hand of voet is geplakt en met een monitor is verbonden.

Hoofdstuk 1. Verzorging en behandeling

Wat betekent neonatologie?
Betekend letterlijk: de kennis van de ziekten van de pasgeborenen en de behandeling

Waar komen de baby’s vandaan, die worden opgenomen?
Van de verloskunde afdeling, uit een ander ziekenhuis of van thuis. De neonatologie afdeling in het UMC heeft een regiofunctie, dit betekent dat er kinderen opgenomen kunnen worden uit andere ziekenhuizen. Deze regio bestaat uit de ziekenhuizen die tussen Tilburg en Deventer liggen.

Hoe worden de baby’s vervoerd?
Met de ambulance of met de helikopter. De baby’s worden vervoerd in een speciale reiscouveuse. Er gaat altijd een Neonatoloog mee. Dit is een kinderarts die heeft doorgeleerd om zeer zieke pasgeborenen te kunnen te behandelen. In zeer ernstige situaties gaat er een IC-verpleegkundige van de afdeling Neonatologie mee op transport om de arts te ondersteunen.

Wat gebeurt er op de afdeling neonatologie?
Daar worden baby’s die te vroeg geboren zijn of ernstig ziek zijn heen gebracht. Op die afdeling worden baby’s verzorgd en behandeld. Zoals voeding, wassen, temperatuur nakijkt, toedienen van medicijnen, beademing enz.

Hoofdstuk 2. Verschillende afdelingen

De afdeling neonatologie bestaat uit meerdere afdelingen te weten:

  • De IC staat voor Intensive care dat betekent dat baby’s niet kunnen leven zonder hulp van machine’s.
  • De HC staat voor High Care dat betekent dat er bij de baby’s die hier liggen problemen kunnen ontstaan waarbij nog een beetje extra hulp nodig is. Bijvoorbeeld met ondersteuning van de ademhaling.
  • De MC staat voor Medium Care dat betekent dat hier baby’s liggen die in staat zijn om zelf te kunnen leven zonder hulp van machine’s. Maar nog wel extra toezicht nodig hebben.

Om duidelijk te kunnen maken wat voor baby’s er op een neonatologie afdeling verpleegd worden zal ik uitleggen wat een gezonde baby is. Normaal gesproken wordt een baby geboren nadat hij/zij ongeveer 40 weken bij de moeder in de buik heeft gezeten. De baby heeft dan een gewicht van ongeveer 3500 gram (3,5kg). De baby kan na de geboorte zelf ademen en is in staat om bij de moeder aan de borst te drinken of uit een fles. Een gezonde baby ziet rose van kleur en kan krachtig huilen. Ook kunnen deze baby’s zichzelf goed op temperatuur houden. Soms hebben ze nog een kruikje nodig. De baby plast en poept normaal.

Op de IC: op de IC liggen baby’s die geboren zijn nadat ze maar 25-26 weken bij de moeder in de buik hebben gezeten. Het gewicht van deze baby’s is dan ook veel lager(500-800gram), dit is nog minder dan een pak suiker. Als je de baby zou oppakken en vasthouden past hij/zij op1 volwassen hand, zo klein is hij/zij.
Op de HC: op de HC liggen baby’s die geen IC zorg meer nodig hebben, maar nog wel een groot risico lopen om weer naar de IC terug te moeten. De baby’s die hier verpleegd worden komen meestal van de IC af. Ze zijn dan meer dan 800 gram en zijn dan 1-2 weken oud.

Op het MC: op de MC liggen de baby’s die geboren zijn nadat ze minimaal 32 weken bij de moeder in de buik hebben gezeten. De baby’s kunnen zelf ademen en soms nog wat extra zuurstof nodig. De baby’s die hier liggen zijn niet zo ernstig ziek.

Hoofdstuk 3. Veel voorkomende ziektes

Ademhalingsproblemen

Te vroeg geboren baby’s hebben vaak ademhalingsproblemen, dat komt omdat de longen onrijp zijn (dus de longen zijn nog niet klaar om zelf goed te kunnen ademen). Ademhalingsproblemen herkennen we doordat de baby sneller ademt en soms kreunt tijdens het ademhalen. Ook is de kleur van de baby dan niet mooi roze. Om een baby met deze problemen te helpen, wordt er extra zuurstof gegeven in de couveuse. Als de ademhalingsproblemen erger worden, zal de baby naar de Intensive Care worden gebracht, waar het aan een beademingsapparaat kan worden aangesloten.

Geelzucht

Heel veel pasgeborenen worden in de eerste dagen na de geboorte wat geel. Dit heet ‘icterus of geelzucht’. Deze geelzucht ontstaat omdat de lever nog onrijp is en daardoor nog niet in staat is de galkleurstoffen uit te scheiden. Bij te vroeg geboren baby’s treedt dit in sterkere mate op. De galkleurstoffen in het worden bepaald. Als het bilirubinegehalte in het bloed te hoog is, zal de baby onder een blauwe of witte lamp gelegd worden. Door dit licht worden de galkleurstoffen in de huid afgebroken. Als een kind onder de lamp ligt worden de oogjes afgedekt ter bescherming voor het felle licht.

 

Ademstilstand en te trage hartslag

Door onrijp van het zenuwstelsel hebben te vroeg geboren baby’s een onregelmatige ademhaling met pauzes, waarbij soms een korte ademstilstand is. Dit kan gelijk gaan met de daling van de hartslag. De monitor zal gaan alarmeren zodra er een ademstilstand of een hartslagdaling optreed. Een verpleegkundige zal zo nodig het kind prikkelen om weer beter te gaan ademen. Dit kan bijvoorbeeld door de baby aan te tikken onder de voet. Als deze ademstilstanden vaak voorkomen wordt de baby naar de Intensive Care verplaatst.

Infecties

Pasgeborenen, en zeker te vroeg geborenen hebben nog weinig weerstand waardoor ze vatbaar zijn voor infecties. Als een infectie vermoed wordt zullen ze de baby’s antibiotica krijgen. Toediening vindt altijd via een infuus plaats.

Voedingsproblemen

In het begin worden sommige baby’s alleen via een infuus gevoed (dit betekend dat vetten, suikers, zouten, vitamines en mineralen als een vloeistof worden gegeven). Omdat te vroeg geborenen of zieke baby’s vaak nog niet zelf kunnen drinken, wordt de voeding door een slangetje gegeven. Dit slangetje loopt via de neus of mond naar de maag. Dit noemen we een maagsonde.

Hoofdstuk 4. Ouderbegeleiding

Ouderbegeleiding

 

Zoals je misschien wel zult begrijpen is het niet leuk en soms wel heel angstig als een moeder een kindje heeft gekregen wat ernstig ziek is en moet worden opgenomen op de afdeling neonatologie. Bijna elke aanstaande moeder
beleeft een zwangerschap met veel plezier en alles lijkt een roze wolk, als er dan iets mis gaat wordt die wolk snel zwart. Ouders hebben de angst dat hun baby dood gaat. In veel gevallen blijven de kinderen leven. Maar het komt ook wel voor dat baby’s zo ziek zijn dat er geen behandeling meer mogelijk is en dat de baby gaat overlijden. In al deze situaties begeleiden artsen en verpleegkundigen de ouders door deze moeilijke tijden heen. Ouders mogen zo snel als mogelijk is zelf gaan helpen bij de verzorging van de baby zoals schone broek geven en op schoot nemen. En als zoals je op de foto kunt zien zelf lekker kangaroeen. Dit is lekker samen zijn met je moeder of vader. Het contact is het fijnst voor de baby als moeder en kind zoveel mogelijk huidcontact maken zonder kleertjes aan.

Dagboekje

Als de baby op de afdeling ligt kunnen de ouders een dagboekje bijhouden. De ouders kunnen er zelf dingen in schrijven of een zelfgemaakte foto’s. Als er tijd en gelegenheid voor is, zullen de verpleegkundigen die voor de baby
zorgen, iets over de gebeurtenissen rondom de baby schrijven. Als de ouders een dagboekje op prijs stellen kunnen ze in het ziekenhuis zelf een schriftje kopen. Het dagboekje geeft de ouders later een terugblik op de periode dat hun baby hier op de afdeling lag.

Telebaby

Omdat veel ouders ver weg wonen van het ziekenhuis zien zij hun baby niet zo vaak, soms maar 1x een uurtje per dag. Ook het reizen voor met name de moeder die net bevallen is kan vermoeiend zijn. Hiervoor is iets bedacht ,namelijk Telebaby.Telebaby is een camera die achter het babybedje staat en op de baby neerkijkt. De ouders kunnen via internet bij hun thuis hun baby zien. Het UMC is het enige ziekenhuis waar de ouders naar hun baby kunnen kijken via internet met een cameraverbinding. Wanneer kunnen ouders hun baby’tje thuis niet zien? Bij medische handelingen kunnen de ouders hun kindje niet zien of als de telebaby technische problemen heeft. Bij medische handelingen of bij technische problemen is het beeld zwart of blauw.

Ronald McDonald

Natuurlijk kent iedereen de restaurants van Ronald McDonald. Dit bedrijf steunt de ouders van ernstig zieke kinderen door het bouwen en onderhouden van zogenaamde Ronald McDonald huizen. Deze huizen staan heel dicht bij een ziekenhuis. Hier kunnen ouders(alleen van zeer ernstig zieke kinderen) logeren. De ouders zijn dan dicht bij hun kind voor het geval dat er iets gebeurt.

Opname van een baby op de MC

Als een pasgeborenen wordt opgenomen op de afdeling Medium Care dan wordt de baby doorgaans in een (reis)couveuse vervoerd. De baby wordt in een wieg, een open bedje of couveuse gelegd. Op de afdeling MC wordt de baby als het nodig is aangesloten op bewakingsapparatuur zoals bijvoorbeeld een monitor die de hartslag en ademhaling onder controle houd. De verpleegkundige zal aan de ouders uitleg geven wat voor apparatuur het baby’tje onder controle houd. De eerste uren op de afdeling kunnen erg intensief zijn voor de baby. Er wordt bloed geprikt, er kan een röntgenfoto worden gemaakt en een arts onderzoekt de baby. Ook de verpleegkundigen moeten een aantal dingen onderzoeken zoals temperatuur opnemen, wegen, meten enz. Vaak wordt ook een infuus ingebracht, omdat deze baby’s nog geen voeding kunnen verdragen. Gezien de noodzaak van deze handelingen kan het zijn dat wanneer de ouders op bezoek komen even buiten de unit moeten wachten.

Opname van een baby op de HC-IC

Vervoer

Doorgaans wordt een baby door neonatoloog van de afdeling opgehaald. De baby wordt in een reiscouveuse vervoerd naar de afdeling neonatologie van het UMC in Utrecht.De couveuse wordt verwarmd en er kan zuurstof toegediend worden. Indien nodig kan de baby tijdens het vervoer beademd worden. De baby ligt gedurende reis aan een monitor om te controleren of het goed gaat.

Opname

De eerste uren op onze afdeling zijn voor een baby erg zwaar. Artsen en verpleegkundigen moeten meestal een groot aantal handelingen verrichten. Gezien de noodzaak van deze handelingen kan het zijn dat wanneer de ouders komen even moeten wachten tot ze klaar zijn.

Hoofdstuk 5. Dagelijkse verzorging van de baby

Controles

Ieder uur wordt de baby gecontroleerd op de ademhaling, hartslag, bloeddruk, kleur en activiteiten. Dit wordt nauwkeurig bijgehouden op de daglijst, die bij de babyaanwezig is. Deze controles gebeuren ieder uur gedurende dag, avond en nacht. Op deze manier hebben de artsen en verpleegkundigen een continu overzicht over de toestand van de baby. Ook wordt regelmatig de temperatuur opgenomen en wordt de baby verschoond.

Wassen

Omdat de baby ernstig ziek is en zoveel mogelijk rust nodig heeft, wordt de baby niet iedere dag gewassen. Dit wordt meestal om de 2 à 3 dagen gedaan, afhankelijk van de conditie van de baby. De baby’s worden wel nagekeken. Ook worden kleine dingen zoals haartjes borstelen wel gedaan.

Wegen

De baby wordt tijdens het verblijf op de afdeling regelmatig gewogen. Gedurende de eerste dagen na de geboorte zal de baby afvallen. Dit kan geen kwaad, want alle pasgeborenen vallen in de eerste periode vaak af. Als de baby aan de beademing ligt, wordt deze tijdens de duur van de beademing niet gewogen. Ook als de baby ernstig ziek is, is rust het belangrijkste. Het gewicht speelt dan geen rol. Een algemene regel is: dat de baby pas gewogen wordt zodra de conditie dit toelaat.

Voeding

Als de conditie van de baby het toelaat om voeding te geven kunnen de artsen/verpleegkundigen de 2e dag beginnen. Dit gebeurt vaak erg voorzichtig via een maagsonde en met hele kleine beetjes. Als er voeding gegeven wordt, wordt er eerst gecontroleerd of de voeding in de maag is achtergebleven. Zo kunnen de artsen en verpleegkundigen nagaan of de baby de voeding goed kan verdragen.
Als een baby geen voeding mag hebben krijgt hij voeding via een infuus.

Rust

Rust is het allerbelangrijkste voor de ernstig zieke baby’s. Zij maken zo het meeste kans op een goed en snel herstel.

Gewicht

Groeien in gewicht gaat maar moeizaam als de baby’s zo ziek zijn. Daarom is
iedereen altijd heel blij als er een mijlpaal wordt bereikt, zoals je hier
kunt zien op de foto heeft dit kindje de mijlpaal van 1 kilo bereikt!!!!

Hoofdstuk 6. Meest gebruikte apparatuur.

Monitor

De baby is door middel van drie plakkertjes op zijn borstkas aangesloten aan een monitor. De monitor controleert de hartslag en de ademhaling. Mocht er iets afwijkend zijn, dan alarmeert de monitor. Helaas controleert de monitor
ook de nodige storingen en alarmeert dan op vals alarm. De ouders moeten daarmee rekening houden als ze op bezoek zijn. Want de artsen en verpleegkundigen kijken meteen wat er aan de hand is.

Saturatiemeter

Als de baby zuurstof toegediend krijgt, is het belangrijk om te controleren of dit niet te veel of te weinig is. Door middel van een zogenaamde saturatiemeter kunnen de artsen en verpleegkundigen dat in de gaten houden. Het registratie-element zit om de voet of de hand van de baby. Dit is een bruin pleistertje.

Gärdnerbox / snor

Als de baby niet helemaal zonder zuurstof kan, zijn er verschillende manieren om zuurstof toe te dienen:

  • toevoer direct in de couveuse
  • gärdnerbox (zuurstof wordt via een koepeltje over het hoofd toegediend
  • snor (via een slangetje in de neus wordt zuurstof toegediend.

NCPAP

Als de baby hulp nodig heeft bij het ademhalen, krijgt de baby twee dunne slangetjes in de neus (dit heet ncpap). Deze dunne slangetjes worden met een slangensysteem op een apparaat aangesloten. De baby blijft wel zelf ademen,
maar krijgt door middel van ingeblazen lucht wat extra ondersteuning van het apparaat.

Beademingsapparaat

Als de baby ademhalingsmoeilijkheden heeft, kan het nodig zijn dat de baby kunstmatig beademd moet worden.dit gebeurd door middel van een buisje (de tube) in de luchtpijp, die aangesloten wordt op het beademingsapparaat. Dit
apparaat neemt dan tijdelijk de ademhaling over. De hoeveelheid zuurstof die toegediend wordt, wordt nauwkeurig gecontroleerd door middel van een saturatiemeter en door middel van bloedonderzoek dat zo nodig elke 4 uur plaatsvindt. Afhankelijk van de bloeduitslagen worden de beademingsvoorwaarden bijgesteld. Zodra het mogelijk is, zal de ademhalingshulp geleidelijk verminderd worden, totdat ondersteuning niet meer nodig is. In sommige gevallen zal het echter noodzakelijk zijn daarna nog langdurig extra zuurstof te geven.
Het is belangrijk dat de ouders weten welke gevolgen de beademing heeft voor hun baby. Doordat de tube voorbij de stembanden ligt, kan de baby geen geluid maken als het huilt. Dit kan in het begin vreemd overkomen. Als de baby erg onrustig is tijdens de beademing, is het in sommige gevallen nodig om de baby wat medicijnen te geven. Deze zullen de baby wat rustiger maken, zodat hij/zij zich wat beter laat beademen. Ook in de periode dat de baby
beademend wordt is het belangrijk dat de ouders de baby aanraken en tegen hem/haar praat (ook al kan deze door de medicatie niet altijd zichtbaar reageren).

Slot

Ik heb geleerd dat de ouders worden opgevangen in moeilijke tijden en wat voor verschillende ziektebeelden pasgeboren baby’s kunnen hebben. Hoe de baby’s beter worden gemaakt. Ik weet nu welke afdelingen de neonatologie nog meer heeft en welke baby’s daar verpleegd worden. Ik weet wat neonatologie betekent, hoe de baby’s vervoerd worden en waar de baby’s vandaan komen voordat ze zijn opgenomen.

 

2 Responses to “Baby’s in het ziekenhuis”

  1. cille riezebos

    deze site is erg goed, veel en goede informatie. ik gebruik deze site altijd voor mijn spreekbeurt en haal daardoor goeie cijfers.