Toeslagenaffaire

De toeslagenaffaire wordt ook wel toeslagenschandaal genoemd. Het is een groot Nederlands politiek schandaal door onterechte fraudeverdenkingen met kinderopvang toeslagen. Uitkeringsfraude is wanneer iemand door eigen toedoen een uitkering krijgt waar hij geen recht op heeft, of een hogere uitkering krijgt dan waar hij recht op heeft. Dit schandaal speelde al in 2014, maar kreeg in 2017 pas (media) aandacht en hiermee werd het een affaire (schandaal). Er zijn veel onderzoekscommissies mee bezig geweest en daaruit is gekomen dat de werkwijze van de Belastingdienst onrechtmatig en discriminerend was. In sommige gevallen was er zelfs sprake van schending van de grondbeginselen.

Tussen 2014 en 2019 moesten ongeveer 26.000 ouders de volledige kinderopvang toeslag terug betalen. Dit kwam omdat zij kleine fouten hadden gemaakt, maar sommige ouders waren zelfs misleid door gastouderbureaus. Veel gezinnen zijn hierdoor in financiële problemen gekomen en zitten nu in de schulden. In sommige gevallen is het zelfs opgelopen €100.000 euro. Je kunt wel begrijpen dat dit een enorme impact heeft op deze gezinnen. Er zijn mensen bij die psychische problemen hebben gekregen, hun huis of baan hebben verloren en in sommige gevallen zijn er zelfs kinderen uit huis geplaatst.

Hoe kon de toeslagenaffaire gebeuren?

Door de toeslagenaffaire was er veel kritiek op de Belastingdienst en de overheid en het kabinet Rutte III viel uiteen.

Wanneer je een foutje maakt met het aanvragen van kinderopvang toeslag, word je keihard gestraft in Nederland. Je moet dan niet alleen de teveel ontvangen toeslag terug betalen, maar alles wat je hebt ontvangen aan kinderopvang toeslag. Dit was niet altijd het geval, maar in 2013 besluit de overheid dat ze fraude harder willen aanpakken. Onder andere met de kinderopvang toeslag. Dit is een bijdrage voor ouders om de kinderopvang te betalen. Het gebeurt vaak dat mensen zo’n uitkering voor zichzelf regelen, terwijl ze er geen recht op hebben. Het kabinet en de overheid hebben een team opgericht om fraude te bestrijden.

In de jaren daarna zijn tienduizenden mensen onterecht beschuldigd als fraudeur. Wanneer iemand per ongeluk een bonnetje vergat in te leveren, stond diegene al terecht als fraudeur. De Belastingdienst heeft later ook nog toegegeven dat ze mensen met twee nationaliteiten sneller als fraudeur bestempelden.

Bestempeld worden als fraudeur brengt een aantal problemen met zich mee:

  • Je krijgt geen toeslagen meer.
  • Al het geld dat je hebt ontvangen moet je terugbetalen.
  • Je hebt geen recht op een betalingsregeling. Een betalingsregeling is een regeling om verspreid over een langere periode een schuld af te lossen.

De afgelopen jaren is er stukje bij beetje steeds meer van de toeslagenaffaire aan het licht gekomen. Bij de Belastingdienst was al langer bekend dat de fraudejacht veel onschuldige slachtoffers maakte, maar niemand trok aan de bel.

In 2018 wordt de zaak besproken in RTL Nieuws en in de krant Trouw. De staatsecretaris van Financiën Menno Snel neemt op dat moment ontslag en de Minister van Financiën Wopke Hoekstra heeft toen aangifte gedaan tegen de Belastingdienst.

De overheid heeft toen een onderzoek ingesteld om alles over de toeslagenaffaire aan het licht te brengen. Er werden politici en ambtenaren ondervraagd oer hun rol in de zaak. Hiervan is een rapport opgesteld: Ongekend Onrecht. In dit rapport staat beschreven:

  • Kabinetsleden, Tweede Kamerleden, het ministerie van Financiën en de Belastingdienst niet goed hebben gehandeld.
  • De mensen oneerlijk zijn behandeld. De ‘fraudeurs’ zijn te hard aangepakt en er is niet geluisterd naar hun klachten.
  • De Belastingdienst heeft informatie verzwegen tegen de politiek, de commissie en de slachtoffers.

Na deze zaak is het hele kabinet afgetreden, omdat de ministers en staatssecretarissen slecht werk hebben geleverd. Ze zijn niet helemaal weg, ze zijn nu een ‘demissionair’ kabinet. Dit houdt in dat ze alleen beslissingen mogen nemen over hele belangrijke zaken die niet kunnen wachten.

Worden de slachtoffers gecompenseerd?

De slachtoffers van de toeslagenaffaire kunnen aanspraak maken op een compensatie. In juni 2020 was er 500 miljoen euro gereserveerd voor deze kwestie, maar inmiddels is er ruim 5,5 miljard euro vrijgemaakt voor een hersteloperatie. Er zijn ongeveer 25.000 slachtoffers die als gedupeerd worden gezien. Dit betekent dat de hersteloperatie ruim €220.000 per gedupeerde gaat kosten. De gedupeerden maken aanspraak op €30.000 maar daarnaast op veel meer zaken: kwijtschelding van publieke schulden (bijvoorbeeld studie financiering, belastingschulden en verzekeringsschulden), kwijtschelding van publieke schulden van de partner, €10.000 voor ex-partner, €2.000 tot €10.000 per kind, compensatie van de werkelijke schade en hulp van gemeenten (bijvoorbeeld bij het vinden van werk of een woning).

Toch is tot op de dag van vandaag nog niet alles opgelost door de overheid. Sommige gedupeerden hebben nog steeds geldproblemen.

 

Comments are closed.