Thee

Geschiedenis

Ontstaan

Thee is een populaire drank. Zelfs de populairste drank van de wereld. Maar hoe is de thee eigenlijk ontstaan? De geschiedenis van de thee begint 2737 v Chr. Op een dag zat keizer Shen Nung, uit China, warm water te koken. Hij rook opeens een heerlijke geur, het kwam uit de ketel. Hij keek in de ketel. Er waren wat wilde theebladeren in de ketel gewaaid. De keizer proefde het water, en vond het water heerlijk. Zo is bij toeval thee ontdekt. Maar we weten niet zeker of het verhaal echt waar is.

Thee ontdekt in Nederland

In ons land kwam omstreeks 1600 een bericht binnen over een wonderlijke onbekende drank die chaa heette. Het bericht kwam van meneer: Jan Huygen van Linschoten. Hij had in Nederland de thee kunnen brengen, door met een Portugees schip rond te trekken naar sommige landen, waaronder China.

V.O.C.

Toen in Nederland thee bekend was geworden, gingen kort daarna Hollandse schepen op de Oost varen. Er gingen vooral veel schepen varen na de oprichting van de Verenigde Oost Indische compagnie (V.O.C.) in 1602. Er ontstond een grote handel met de landen in het oosten. Heel veel brachten de schepen nog niet mee. Er werd pas in 1667 een grote hoeveelheid thee meegenomen. De grote partij kon snel en duur verkocht worden. Al gauw werd het een groot handels product.

Voor de rijken

In de M.E. was thee een hele dure drank. 1 Kilo thee koste ongeveer € 300,-. Het was dus een drank alleen voor de rijken. Soms bouwden zij prachtige theekoepeltjes in hun tuin. Waar ze dan met plechtigheden hun kostbare thee dronken. Een paar theekoepeltjes zijn daar van over gebleven, vooral langs de Vecht een riviertje tussen Amsterdam en Utrecht. De rijken gebruikten meestal kopjes die uit China of Japan kwamen, om de thee uit te drinken. Die kopjes waren van fijn, dun porselein gemaakt. Daarom waren ze veel beter geschikt dan onze dikke en grove kopjes uit Nederland. De porseleinen kopjes werden ook gebruikt voor stabiliteit, bij vervoer van thee. Want thee was zo licht dat de zeilschepen konden omslaan. Ze laadden het onderruim van het schip dan vol met porseleinen kopjes. Zo hadden de zeilschepen een goede stabiliteit.

Medicijn

Toen mensen met thee kennis maakten, dachten ze dat het een medicijn was. Keer op keer zeiden geleerde dokters dat thee een medicijn was. Ze zeiden: thee zuivert het bloed, thee maakt je slimmer, verdrijft angsten, enz. Tot de negentiende eeuw werd gedacht dat thee een medicijn was. Nu is het gewoon een lekkere drank.

De Theeplant

Wat is thee?

Thee is een heerlijke frisse drank. De thee is afkomstig van de theeplant, die meestal uit het oosten komt. Hoe de theeplant in elkaar zit vertel ik in dit hoofdstuk.

De theeplant

De theeplant is een groenblijvende plant, die uit de plantenfamilie van de Camelia komt. De theeplant voelt zich het lekkerste in een warme en vochtige omgeving. Met een warmte van tussen de 10 °C tot 30 °C., en een regenval van tussen de 200 cm en 225 cm water. De theeplant vindt het fijn om 350 tot 3500 m boven het zeeniveau te liggen. Hoe hoger de thee wordt verbouwd, hoe beter de kwaliteit van de theeplant is. Maar de echte uiteindelijke kwaliteit wordt toch voor het grootste deel bepaald door: hoe het geplukt is, en getransporteerd is.

Twee soorten theeplanten

Er zijn twee soorten theeplanten. Een er van komt uit China. Hij wordt “Camelia Sinensis” genoemd, maar ook wordt hij wel “Thea Sinensis”(dat betekent Chinese Thee). Hij kan ongeveer drie meter hoog worden. Een blad kan 6 cm tot 10 cm lang worden. Dat was soort een. Soort twee heet “Camelia” of “Thea Assamica”. Deze soort komt uit Assam in India. Deze soort is eigenlijk geen struik maar een boom, die wel vijftien meter hoog kan worden. Het blad van deze soort kan ± 24 cm lang worden. Beiden soorten houden ze laag tot 1,20 m. Zo hebben ze geen ladders nodig om te plukken. Ze plukken meteen de topblaadjes waar het om gaat.

Theeplantages

Thee is een tropische plant, die op theeplantages groeit. Hoe het verbouwen op theeplantages gaat vertel ik in dit hoofdstuk.

Theetuinen

Op één hectare van een theeplantage (100 bij 100 meter) kunnen ongeveer 4 à 5.000 theestruiken geplant worden. Een theeplantage is ingedeeld in tuinen. Dat betekent dat het ingedeeld is in stukken grond. Iedere dag wordt een andere tuin genomen om te plukken. Na ongeveer 8 à 9 dagen komen de theeplukkers (meestal vrouwen) weer terug in zo’n tuin. De theestruik heeft dan tijd gehad om weer nieuwe theeblaadjes aan te maken. Zo kan het hele jaar door geoogst worden. Maar in subtropische landen zoals China wordt ongeveer 4 keer per jaar geoogst.
Plukken.
Maar hoe gaan de theeplukkers te werk? De theeplukkers dragen achter op hun rug een mand waar ze de geplukte theebladeren indoen. Voor het plukken van thee zijn de mogelijkheden:
1. De fijnpluk: Het gaat bij de fijnpluk om de bladknop en de twee blaadjes daar onder groeien.
2. De mediumpluk: Het gaat bij de mediumpluk om de bladknop en de 3 blaadjes die daar onder groeien.
3. De grofpluk: Bestaat uit de bladknop en de 4 baadjes die daar onder groeien.
Het kost heel wat tijd om de blaadjes in hoog tempo te plukken.

Verbouwen

Thee wordt verbouwd in tropische en subtropische landen. Vroeger werd thee uitgezaaid in zaadtuinen. Die zaden leken op hazelnoten. Na een jaar werden de jonge plantjes in kweekbedden gezet.
Tegenwoordig gebruikt men een andere manier, ze gaan stekken. Van de beste en sterkste plantjes snijdt men takjes af. Die worden uitgeplant in de schaduw of in plastic kassen. Daarna steekt men de stekjes in kweekbedden. Als ze een goede wortel hebben gekregen, en sterk genoeg zijn worden ze overgeplant in de plantage.

Theefabrieken

Het geplukte theeblad is nog niet geschikt om thee van te zetten. Om de thee geschikt te maken, moet het eerst nog door een groot proces heen. Eerst moet het blad verflenst worden. Daarna wordt het gerold. Daarna krijg je het fermenteer proces. Daarna wordt het gedroogd. Dan wordt het gesorteerd. Dan is het klaar om verpakt te worden in kisten. Maar hoe dat allemaal gaat lees je verder in dit hoofdstuk.

 

Verflensen

Eerst worden de verse groene theebladeren op gaas buiten uitgespreid om ze te laten verflensen. Of men legt ze in dunne lagen op rekken, en laat er dan warme lucht door heen stromen. Die warme lucht is ongeveer 25 °C tot en met 40 °C warm. Dan is er ook nog een 3e manier: Men legt de theebladeren in grote droogtrommels, waar ook warme lucht door heen wordt geblazen. Door dit proces verliezen de bladeren hun vocht. Na ongeveer 18 tot en met 24 uur doorgeblazen te zijn, zijn de bladeren soepel genoeg om na het volgende proces.

Rollen

Het volgende proces is rollen. Daarbij worden de theebladeren tussen twee draaiende ronde vlakken doorgevoerd. De theebladeren worden dan geperst en gekneusd waarbij de sappen uit het blad vrijkomen. Het blad is nu klaar voor de fermentatie.

Fermentatie

Hierbij worden de gerolde theeblaadjes in bakken gedaan. Die bakken met thee worden in speciale fermentatiekamers gezet, waardoor zeer vochtige en warme lucht van ± 25 °C doorheen wordt geblazen. De theeolie komt vrij en de bekende thee geur ontstaat. Fermenteren is heel erg belangrijk omdat het de thee zijn geur en smaak geeft. Omdat te behouden, mag het fermenteren maar 2 à 3 uur duren.

Drogen

Na enkele uren begint het droogproces. De vochtige bladeren worden op metalen rekken gelegd, en in de droogmachine gebracht. In de droogmachine is de temperatuur 80 à 90 °C. Na ruim een half uur, is de thee goed gedroogd. De groene bladeren zijn nu veranderd in kleine zwarte theesteeltjes, zoals wij die kennen. Nu kan het volgende proces beginnen.

Sorteren

Dan moet de thee alleen nog op grootte gesorteerd worden. Dat gebeurd met schudzeven. Zo ontstaat er bladthee (hele blaadjes), en gebroken thee (stukjes van blaadjes).

Verpakken

Nu is de thee klaar om te verpakken. De thee wordt in houten kistjes gedaan (meestal van triplex). In zo’n kistje past ongeveer 50 kg thee. In China maken ze vaak gebruik van kistjes waar 30 kg in kan.
Om 50 kg thee te krijgen, moet helemaal aan het begin 250 kg geplukt worden.
Aan de binnenkant van theekistjes wordt aluminiumfolie gedaan. Dit beschermt de thee tegen vocht.

Theesoorten

Als je in een supermarkt komt, en bij de thee afdeling kijkt zie je heel erg veel soorten thee. Die soorten thee kun je allemaal indelen.

Land

Als eerste kan je kijken naar het land van herkomst. Men praat dan over: Chinathee uit China, Javathee uit Java, Darjeelingthee uit het begin van het Himalaya gebergte, enzovoort.

Onderverdeling

Deze theesoorten kunnen ook nog onderverdeeld worden. China bijvoorbeeld is een enorm land, waarbij de thee in het zuiden anders is dan in het noorden. Dat heet onderverdelen in landstreken. Elk landstreek heeft zijn eigen soorten thee.

De blaadjes

Men kan ook kijken welke blaadjes men heeft gebruikt voor de thee. De thee met de witte puntjes, wordt alleen gemaakt van topblaadjes,die nog niet helemaal zijn uitgekomen. Een andere bekende theesoort is de oranje je-peccothee. Daar gebruiken ze de zachte, eerste blaadjes voor. Voor de gewone je-peccothee gebruikt men de iets grotere en volwassen bladeren.

Bewerking

Men kan ook kijken naar de manier waarop de thee bewerkt is. De groene thee wordt bijvoorbeeld helemaal niet gefermenteerd. Hij is dan ook niet zo zacht van smaak. De zwarte thee wordt wel gefermenteerd, en is daarom wel zacht van smaak. De groene thee wordt in Nederland niet veel gedronken. Wel in Taiwan en Japan.

Speciale smaak

Dan zij er ook nog theeën de een speciale smaak hebben. Zoals : de Jasmijnthee, de Sinaasappelthee, de Citroenthee, enzovoort. `Die smaken krijgt de thee door tijdens het fermenteren een gespreid laken over de thee te leggen, en de bloesems van die bomen en struiken er op te leggen.

Geliefde soorten

Er zijn een hele boel theesoorten te koop in de supermarkt. Sommige theeën zijn zo populair dat ze nooit uit de winkel zullen verdwijnen. Hieronder staan een aantal geliefde soorten.

Assam

Wordt een pittige en opwekkende thee met veel aroma’s gevonden, die uit het noordoostelijke deel van India komt. Deze Assamthee wordt ook wel verbouwt op de eilanden: Java en Sumatra van Indonesie. Deze thee wordt graag ’s morgens gedronken bij het ontbijt.

Ceylon

Is een geurige en smaakvolle thee. Hij komt uit Sri Lanka. Ceylon is een perfecte thee voor de hele dag.

Darjeeling

Darjeeling is de beroemdste thee uit India. Het is een thee met veel geur, en heeft een zeer geurig en krachtig karakter. De Darjeeling groeit op de helling van het Himalaya gebergte. Speciaal aan deze thee is dat de eerste pluk geldt als champagne onder alle andere soorten thee. Deze thee wordt ieder jaar speciaal rond mei overgevlogen. Darjeeling is een goede thee voor de middag en de avond, hoewel sommige mensen het ook heerlijk bij het ontbijt vinden.

Jasmijn

Jasmijn is een Chinese thee. Deze thee is tijdens het fermenteren maat half gefermenteerd. Tijdens het fermenteren zijn er over de thee Jasmijnbloesems gelegd. De Jasmijn thee heeft een fijne geur en smaak. Deze thee is vooral geschikt voor de middag en avond.

Lapsang Souchong

Deze thee komt uit China. Het is een grove thee. De smaak van de thee is rookachtig.

Kruidenmelanges

Kruidenmelanges wordt in onze taal kruidenthee genoemd. Maar kruidenthee is niet echt thee. Eigenlijk mogen alleen de blaadjes thee genoemd worden. Ook al worden de kruidenmelanges gewoon als thee gedronken, het is geen echte thee. De laatste jaren zijn de kruidenmelanges in Nederland erg populair geworden. Zoals de Rooibos (mijn lievelingsthee). De rooibos is in Zuid-Amerika een nationale volksdrank. Nog een paar voorbeelden van kruidenmelanges: Citroengras, Kamille, Venkel, Rozenbottel en Pepermunt.

Bewaren van thee

Voordat de thee bij ons in de kast staat, wordt er met heel veel zorg aan de thee gewerkt. Als wij de thee kopen, en bij ons in kast zetten. Mogen wij de thee daar niet te lang laten staan. Want thee is gevoelig voor vocht en andere geuren. Dus de kwaliteit van de thee gaat naar lange tijd achter uit. Dus neem geen grote voorraden thee mee.

Thee in Nederland

Thee vroeger en nu

Voor de tweede wereld oorlog was thee een populaire drank, zelfs de populairste drank van Nederland. Per inwoner van Nederland dronk men toen 1500 gram thee per jaar. Daarna is het theedrinken afgenomen in Nederland. We zijn meer andere dranken gaan drinken, zoals koffie en fris. Maar tegenwoordig is het theedrinken weer aan het toenemen in Nederland. Nu drinkt men 101 liter (811 gram) per inwoner van Nederland, per jaar. Van deze 101 liter wordt 80 % thuis gedronken, en 20 % op het werk of andere plaatsen. Van de Nederlanders drinkt 1 op de 10 nooit thee. En 63 % van de Nederlanders drinkt regelmatig thee.

Thee grafieken

De Nederlanders drinken 101 liter thee per jaar. Dat zijn ongeveer 2 kopjes per dag. Hieronder volgen een paar grafieken van: Vereniging van Nederlandse Koffiebranders en Theepakkers.

Jaar

gram

1970

629

1975

641

1980

657

1985

646

1990

677

1995

662

1996 *

641

1997

663

1998

694

1999

761

2000

778

2001

815

2002

803

2003

811

Aandeel van thee in het
totaal van alle consumpties

1997

%

1998

%

1999

%

Ontbijt

36

37

36

Ochtend

12

11

11

Lunch

21

19

19

Middag

25

25

24

Diner

11

7

8

Avond

7

9

8

Thee op het werk en in de horeca

In de horeca en op het werk wordt ook veel thee gedronken. Op het werk wordt 21 % thee gedronken. In de horeca is dat minder: 6 %. In het jaar 1999 was dat allebei gelijk nog 17 %.

Verdere bewerking

Als de thee in houten kistjes in Nederland aankomt gaat de thee naar een bedrijf die zorgt dat de thee in de winkels komt. Dat doet bijvoorbeeld: Douwe Egberts en Van Nelle. Die bedrijven heten theepakkers. Bij die theepakkers zorgen ze er voor, dat de smaak van de theesoort nooit veranderd. Dat is moeilijk werk, ook al laten ze de thee altijd van dezelfde plantage komen. Daarom zijn er bij die bedrijven speciale theeproevers in dienst. De theeproevers hebben een heel fijn ontwikkelde smaak. Zij stellen ook de theemelanges samen die in de winkels liggen.

Theemelanges

De theeproevers stellen de theemelanges samen. Ze gebruiken daar wel 20-30 verschillende theesoorten voor. De theeproevers mogen pas na strenge selectie de thee samen stellen. Om een thee samen te stellen gebruiken ze vaak 3 basissoorten.
1. Soorten die uit noord India komen, voor de sterkte van de thee.
2. Ceylonthee voor de smaak van thee.
3. Afrikaanse theesoorten voor de helderheid.

Theeproevers

Theeproevers zijn speciale mensen die uitstekend goede geur en smaakzintuigen hebben. Het vak theeproeven vraagt om heel veel ervaring in het doen: je moet veel thee ruiken, proeven en combineren. Het kan wel vijf jaar duren voordat iemand in staat is elke dag 300 theesoorten te proeven. Voor het proeven van de thee gebruikt de theeproever een grote zilveren lepel. Hij laat de thee rollen in zijn mond en spuugt het daarna weer uit in een kommetje.

 

 

Thee over de wereld

Waar ter wereld je ook heen gaat en te gast bent, de is kans groot dat je thee krijgt. Want thee is wereldwijd een drank die opwekkend en makkelijk klaar te maken is. Thee wordt op heel veel plaatsen anders gedronken. Bijvoorbeeld: De thee in de tropen wordt gedronken als ijsthee. In het Himalaya gebergte krijg je een thee/melkdrank, enzovoort. Hieronder staan de bekendste theelanden.

Engeland

Engeland is een wereldberoemd theeland. In Engeland drinken ze de thee wel twee keer zo sterk als bij ons in Nederland. Ze doen ook melk en suiker bij de thee. Engeland is zo wereldberoemd geworden met de thee, omdat ze vroeger kolonies hadden in India en Ceylon, waar thee werd verbouwd. In de vorige eeuw zetten de Engelsen snelle zeilboten in om de thee snel naar Engeland te vervoeren. In Engeland drinkt iedereen, jong en oud, thee, wel vier kilo per jaar. Dat is heel wat meer dan bij ons in Nederland, wij drinken ongeveer 0,7 kilo thee per jaar. In Engeland heb je ook een `afternoon tea`. Daar serveren de Engelsen: warme scones, vers geslagen slagroom en jam bij, maar ook boterhammen en heerlijke cake.
Dan is er ook nog een `high tea`. Dat is niet zo maar even thee drinken. Nee het is een hele maaltijd, met koud vlees, brood, garnalenpastei, dunne plakjes komkommer, ham en kaas, die met thee worden geserveerd. Zo veel verschillende dingen worden vaak alleen bij bijzondere gelegenheden geserveerd.

Japan

Als een Nederlander Japanse thee krijgt, vindt hij die thee waarschijnlijk: groen, lauw en wat schuimig. De Japanner drinkt al slurpend de thee op, hij laat dan aan de gastheer merken dat de drank hem erg goed bevalt. De gastheer heeft kort daarvoor met goed schoongemaakt theegerei de groene thee in een kom met een bamboe garde geklopt. Daarna heeft de gastheer de kom bij de open haard neergezet. Nu kruipt de belangrijkste gast naar voren, knikt naar de andere gasten en neemt drie slokken van de thee. Hij veegt de plaats waar hij heeft gedronken schoon, en geeft de kom door aan de anderen. Waarom doen de Japanners zo plechtig? Omdat in de dertiende eeuw de zenboeddhistische monniken de thee ook al plechtig dronken. Ze vonden dat ze helder van geest bleven, en het ritueel was ook een teken van broederschap. Nog steeds heeft het daarmee te maken.

Tibet

In Tibet maakt men gebruik van theetegels. Op deze theetegels staan vaak afbeeldingen. Men breekt een stukje van een theetegel af en doet het in een kom met warm water. Ze doen er ook nog andere ingrediënten bij, zo wordt het een brei. Deze tegels zijn in sommige winkels in Nederland verkrijgbaar.

China

In China heb je theehuizen die daar een grote rol spelen. Een theehuis is een soort herberg, lokaal, waar je elkaar ontmoet. De theehuizen zijn druk bezochte plaatsen waar mensen bij elkaar komen. Deze theehuizen zijn ontstaan uit simpele huisjes met een rijstdak. Er kunnen meestal geen volledige maaltijden worden gegeten, maar wel een hapje zoals : cake, broodjes, kleine hartige hapjes die bij de thee worden geserveerd. In grote plaatsen zijn theehuizen uitgegroeid tot grote ontmoetingsplaatsen, waar je kan ontbijten en lunchen. Andere theehuizen bieden gezelligheid voor de familie.

De voormalige Sovjet Unie

In de voormalige Sovjet Unie drinken ze thee uit de samovar. Samovar betekent `zelfkoker`. Er wordt niet mee bedoelt dat ze de thee koken, maar er moet continu warm water in de samovar. Het warme water uit de samovar wordt gebruikt om zeer sterke thee van te maken. De thee wordt meestal warm gehouden boven de samovar. Wie zin heeft in thee pakt wat warm water uit de samovar, en doet er een thee zakje in. In de voormalige Sovjet Unie doen ze ook wel jam in de thee, in plaats van suiker.
Tropische landen.
In de tropen houden ze meestal om 5 uur een `tea party`:Ze drinken thee als basis met vruchten of rum. Deze twee dingen zijn makkelijk te combineren met thee. Bij de thee worden ook lekkere hartige en zoete lekkernijen gegeten. Die worden gemaakt van producten uit de regio, lekkernijen met banaan, pompoen of zoete aardappel doen het goed.

Marokko

In Marokko is muntthee zeer geliefd. Men neemt groene thee en doet muntblaadjes in de thee. Bij het drinken wordt er suiker aan de thee toegevoegd. De muntthee wordt geserveerd in kleine glaasjes. Bij het inschenken van de thee haalt men de theepot in één beweging van heel hoog naar heel laag.

 

19 Responses to “Thee”

  1. bich sexyy girlll

    ik heb hem gemaakt stommerd !!!!!!!!!!!!!!!!!!

  2. ik heb er sommige stukjes tussen uit gepakt. wel handig maar hele spreekbeurt zal ik niet doen. sorry.

  3. handige spreekbeurt. ik heb er zeker ook wat uit gebruikt.
    maar OOK zeker niet alles want niet alles is bruikbaar voor een ECHTE spreekbeurt. sorry.

  4. te lang ik zal niet als gebruiken maar wel origneele spreekbeurt ! ik heb een 10 gehaald

  5. Hei echt een supaah spreekbeurt hier he ik zeker wat aan bedankttxxx

  6. jij weet niet wie ik ben

    hij is leuk maar ik zou een paar dingen eruit pakken en hij is echt heel lang

  7. jij weet niet wie ik ben

    hij is leuk maar erg lang en ik zou er een paar dingen uit pakken en niet de hele spreekbeurt

  8. het is inderdaad zooooo lang en sommige stukjes zijn ook heel dom zoals de zin: Kijk in de supermarkt en je ziet daar allemaal soorten thee!!!!!!!

    • Wat doe je hier dan LOL. Aan je bureau en maak je eigen spreekbeurt! Goede spreekbeurt. Je kunt toch zelf ook een selectie maken in plaats van roepen dat hij te lang is. Zelf nadenken heet dat, gast!