Inleiding
Tijdens onze laatste vakantie in het buitenland hadden mijn ouders soms problemen om duidelijk te maken wat we wilden hebben of doen. Meestal spreken ze de mensen in het buitenland wel Engels en kunnen mijn ouders op die manier met ze communiceren, maar dat was nu niet zo. En zelfs als je niet allebei dezelfde taal spreekt, kun je vaak nog wel iets uitbeelden zodat de ander begrijpt wat je bedoelt.
Dat is lastiger als je iets in een andere taal geschreven wil hebben. En ik kan me voorstellen dat er eigenlijk best vaak mensen iets in een andere taal geschreven willen hebben. Bijvoorbeeld bedrijven die ook in het buitenland dingen willen gaan verkopen, en daarom een nieuwe website in een andere taal willen hebben en folders over hun bedrijf in een andere taal willen laten drukken. Of omdat een boek in een ander land in een andere taal uitgebracht gaat worden. Om een tekst van de ene in een ander taal om te zetten wordt meestal een vertaalbureau ingehuurd.
Iets in een andere taal zeggen of schrijven
Op de hele wereld worden er heel veel verschillende talen gesproken en geschreven. Talen die door veel mensen worden gesproken zijn bijvoorbeeld Spaans, Portugees (dat niet alleen in Portugal maar ook in bijvoorbeeld Brazilië wordt gesproken), Chinees en Engels. Deze laatste taal wordt het meest gebruikt als mensen andere talen spreken. Bijvoorbeeld als je ergens op vakantie gaat en in een hotel komt, of als mensen die bij een internationaal bedrijf werken elkaar iets zeggen of schrijven.
Maar niet overal ter wereld kunnen de mensen goed Engels. Wij krijgen op de basisschool al Engelse les, maar zeker niet iedereen leert dit goed op school. Om te voorkomen dat je niet goed duidelijk maakt wat je wil of de andere persoon het niet goed begrijpt, is het dan beter de persoon in zijn eigen taal aan te spreken. Als je iets in een andere taal wil zeggen, kun je een tolk inhuren. Als je iets in een andere taal op papier wil hebben, huur je een vertaalbureau in.
Lastig om te vertalen
Bij een vertaling noem je de taal van de oorspronkelijke tekst de brontaal. De taal waarin het vertaald wordt noem je de doeltaal. Soms is het heel moeilijk iets goed te vertalen. Bijvoorbeeld omdat de doeltaal niet een woord heeft dat precies hetzelfde betekent (bijvoorbeeld het Nederlandse woord ‘gezelligheid’), of omdat een specifieke uitdrukking of metafoor vertaald moet worden. Ook het vertalen van poëzie is extra moeilijk, omdat een vertaler dan ook rekening moet houden met een bepaald ritme in de tekst of rijmwoorden.
Wie werkt er voor of bij een vertaalbureau?
Bij een vertaalbureau werken vertalers. Zij zijn in dienst van het vertaalbureau, of worden er door ingehuurd. Niet zomaar iedereen kan teksten goed vertalen. Bij of voor een vertaalbureau werken daarom meestal alleen maar zogenaamde native speakers. Dit zijn mensen die de andere taal echt al op jonge leeftijd hebben leren spreken of schrijven. De andere taal wordt dan ook wel hun moedertaal genoemd.
Een vertaler kan aan allerlei kleine opdrachten werken zoals de vertaling van een brief of folder, of grote opdrachten zoals een boek. Vooral bedrijven moeten ook wel eens iets heel snel vertaald hebben. Daarom kun je als vertaler ook wel eens een spoedvertaling als opdracht krijgen, die je dan bijvoorbeeld binnen een paar uur vertaald moet hebben.
Omdat iedereen toch wel eens fouten kan maken, wordt een tekst na de vertaling meestal nog door een of twee andere personen gecontroleerd. Zij kunnen nog spel- of taalfouten uit de vertaling halen, of de suggestie doen een bepaalde zin of uitdrukking toch net iets anders te vertalen. Ze noemen dat ook wel een tekst reviseren, redigeren of corrigeren. Naast dat ze zelf vertalen, kijken vertalers dus ook teksten van collega’s na.
Computervertalingen
Computers nemen steeds meer taken van de mens over. Om iets te vertalen maken mensen vaak gebruik van bijvoorbeeld Google Translate. Er worden tegenwoordig veel computervertalingen gebruikt, maar als je iets echt goed vertaald wil hebben, is het altijd nodig de vertaling door een echte vertaler te laten checken. Vertaalsoftware maakt vaak zinnen die niet kloppen, en deze vertalingen moeten dus altijd gecontroleerd worden.
Vragen voor de klas
- Spreekt en schrijft iemand al goed een andere taal dan Nederlands? Bijvoorbeeld omdat je deze taal thuis met je vader en moeder spreekt?
- Ben je ook goed in taal en lijkt het je leuk later geld te verdienen met het vertalen van teksten van of naar deze taal?
Comments are closed.