Wijn, de lange geschiedenis

Als jouw ouders tegenwoordig online wijn bestellen is dat de gewoonste zaak van de wereld. Toch zijn er tijden geweest dat het erop leek dat wijn helemaal zou verdwijnen in Europa. De geschiedenis van de wijn is lang en bijzonder en men denkt dat die is begonnen in Mesopotamië, vele duizenden jaren geleden. Natuurlijk weet je al dat wijn alcohol bevat. Maar wat valt er nog meer over wijn te vertellen? Graag vertel ik je wat meer over dit bijzondere product voor volwassenen.

De eerste wijn

Evenals dat geldt voor een groot aantal andere gerechten en dranken, weten we niet precies hoe de wijn is ontstaan. Het is dan ook onbekend wie op het idee kwam om geplette druiven te laten gisten zodat er een roesverwekkende drank ontstond. Er wordt verondersteld dat het slordigheid was waardoor de eerste wijn is gemaakt. Wat zou de man of vrouw hebben gedacht die de eerste slok nam? Maar toen duidelijk werd wat er van de vruchten van die wilde kruipplant kon worden gemaakt, ging men die veredelen om hogere opbrengsten te krijgen. Ook in de tijd dat men nog niets wist van DNA lukte het door het kruisen van diverse rassen om de soort planten die krijgen die de mens graag wou hebben. Vandaag de dag is de hoeveelheid druiven per plant vaak zo groot dat de struik opgebonden moet worden om steun te krijgen, in de natuur zou deze struik het niet meer redden.

De Romeinen brengen wijn naar Europa

Als men het tegenwoordig over wijn heeft in Europa denkt men vooral aan Frankrijk als het wijnland bij uitstek. Maar het waren de Romeinen die in vrijwel heel Europa de wijncultuur hebben geïntroduceerd. Uiteraard in Frankrijk en Italië maar ook aan de Moezel, in Spanje, Griekenland en bijvoorbeeld Roemenië. De wijn in die tijd was niet echt te vergelijken met de wijn van vandaag. Men wist niet goed hoe men wijn houdbaar en op smaak moest krijgen. Door te experimenteren met honing, kruiden en hars lukte dat op den duur. Vandaag de dag zitten er in glühwein nog steeds kruiden en wordt aan de Griekse retsina nog hars toegevoegd. Als je ouders Italiaanse wijn kopen, is deze tegenwoordig geheel zonder toevoegingen.

De kunst van het wijsmaken verdwijnt bijna

Op het moment dat het Romeinse Rijk ten onderging waren er een groot aantal ambachten en kunsten die verdwenen. De middeleeuwen waren in Europa een tijd van volksverhuizingen, aanvallen van Hunnen en ‘duisternis’ als het om beschaving ging. Het waren monniken in de kloosters die er voor zorgden dat de kunst van het wijnmaker niet verdween. Wijn was immers nodig voor de eredienst. Het werd dan ook tot de heilige plichten gerekend om wijn te maken en dit gebeurde tot eind van de 18e eeuw.

De druifluis vernietigt bijna alle Europese wijngaarden

In de 19e eeuw werden wijngaarden in Europa, met name in Frankrijk en Italië, steeds groter en de kwaliteit van de wijnen ging met sprongen vooruit. Maar het was ook de tijd dat mensen steeds meer gingen reizen en de internationale handel op gang kwam. Uit Amerika kwam een nietig insect  als ongewenste gast naar Europa. Hoe klein deze druifluis ook was, de gevolgen waren bijna onvoorstelbaar. In 1870 was 70% van de druivenplanten in Frankrijk besmet en daarmee niet meer te redden. De druifluis was praktisch niet te bestrijden en het leek erop dat de hele wijnbouw in Europa zou verdwijnen. De oplossing werd gevonden door het enten van Europese wijnplanten op Amerikaanse onderstokken, die resistent zijn. Dat gebeurt nog altijd, want de druifluis zal niet meer verdwijnen.

De ontwikkeling van de moderne wijn

Het is logisch dat juist de Nederlanders en Engelsen belangstelling kregen voor de internationale handel in wijn. In beide landen was het immers niet mogelijk om zelf wijn van goede kwaliteit te maken en voor de liefhebber moest er dus geïmporteerd worden. Wijn werd toen bewaard in vaten en dat beperkte de houdbaarheid en de transportmogelijkheden. Pas ver in de 18e eeuw ontstond de mogelijkheid om wijn in flessen te doen. Die werden met de mond geblazen en in eerste instantie gebruikte men deze flessen alleen voor de betere soorten wijn. In Frankrijk noemt men dit de cru’s. Een andere gewoonte dateert uit de tijd van de glasblazers en dat is best een leuk weetje om tegen je ouders te vertellen als ze wijn bestellen. De meeste wijnflessen hebben, ook vandaag de dag, een inhoud van 75 centiliter. Dat was namelijk precies wat een gemiddelde glasblazer met één teug lucht kon vormen. Het werd om die reden de standaardmaat en dat is daarna nooit meer gewijzigd.

 

One Response to “Wijn, de lange geschiedenis”